طراحی مدلی برای سیاست­ گذاری سلامت مشارکت ­محور در سطح محلی

چکیده

زمینه. مشارکت سطوح محلی در فرآیند سیاست‌گذاری سلامت می‌تواند به عنوان رویکردی برای حل کارآمدتر مشکلات جوامع محلی و پشتیبان نظام سلامت در دستیابی به اهداف خود باشد. هدف این پژوهش نیز طراحی مدلی برای سیاست گذاری سلامت مشارکت محور در سطح محلی بود.
روش کار. این مطالعه ترکیبی در طی سه فاز مرور نظام مند، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و روش دلفی انجام شد. هدف مرور نظام‌مند شناسایی عوامل موثر بر مشارکت در سطوح محلی بود که از طریق جست‌و‌جوی کلید‌واژه‌های Mesh در پایگاه‌های خارجی PubMed، Web of Science، Cochrane و Scopus و داخلی SID و Magiran انجام شد. هدف مرحله کیفی شناسایی موانع و تسهیل‌گرهای مشارکت بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند و از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 فرد مطلع کلیدی صورت گرفت. ارکان و مولفه‌های مدل اولیه پس از تدوین، از طریق تکنیک دلفی برای اعتبارسنجی در اختیار صاحب نظران قرار گرفت تا مدل نهایی به دست آید.
یافته‌ها. عوامل تاثیرگذار برای مشارکت شامل عوامل فردی، محیطی و زمینه‌ای بود که از مرور نظام مند 21 مقاله به دست آمد. تسهیل‌کننده‌ها و موانع، چالش‌ها، مزایا و معایب مشارکت سطوح محلی در فرآیند سیاست گذاری از طریق نتایج مطالعه کیفی شناسایی شد که در سه درون‌مایه اصلی شامل فرآیند مشارکت، ذینفعان فرآیند و راهکارهای تسهیل مشارکت دسته بندی شدند. در نهایت مدل سیاست گذاری سلامت مبتنی بر مشارکت در سطح شهرستان با استفاده از دیدگاه صاحب‌نظران اعتبارسنجی و نهایی‌سازی شد.
نتیجه‌گیری. مشارکت در فرآیند سیاست گذاری سلامت مستلزم استفاده از تسهیل‌کننده‌ها و حذف یا کاهش موانع است. سطوح محلی از لحاظ مسائل سلامت در ایران درگیر چالش های پیچیده ای هستند که حل این مسائل با مشارکت واقعی خود آن‌ها امکان‌پذیر است.

کلید واژه ها: سیاست گذاری سلامت, نظام سلامت, سطوح محلی, مشارکت