چکیده
زمينه و اهداف: نابرابري در سلامت اصطلاح کلي است که براي نشان دادن اختلاف ها، تغييرات و ناهمساني هاي موجود در دسترسي به سلامت افراد يا گروه ها از آن استفاده مي شود. مطالعه حاضر با هدف بررسي نابرابري هاي سلامت و عوامل مؤثر بر آن براي استفاده محققان و علاقه مندان عدالت در سلامت انجام شده است.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر يک بررسي مروري مي باشد که با جستجو در پايگاه هاي داده اي Pubmed، Scopus، Proquest و موتور جست و جوي Google و در پايگاه هاي داده اي فارسي زبان SID، Iran doc، در بازه زماني 2014-2000 انجام گرفت. حاصل اين جست و جو 746 مقاله بود که براساس هدف مطالعه، مرحله به مرحله به ترتيب با مطالعه عنوان، چکيده و مقاله کامل، پالايش شد و در نهايت 16 مقاله از ميان آن ها انتخاب و مورد بررسي تکميلي قرار گرفتند.
يافته ها : در مطالعه حاضر عوامل مؤثر در نابرابري هاي سلامت شناسايي شده عبارت بودند از : 1- عوامل اقتصادي و درآمدي 2- عوامل سياسي و سياست هاي اجتماعي و عمومي 3- عوامل فرهنگي و ارزش هاي اجتماعي 4- عوامل اجتماعي و جمعيتي 5- عوامل رفتاري، رواني و بيولوژيکي. البته عوامل ديگر مثل عوامل حاکميتي، بين المللي، انسجام اجتماعي، حوادث و حتي خود نظام سلامت نيز در نابرابري هاي سلامت دخيل بوده، ولي عوامل پنج گانه ذکر شده جزو مهمترين عوامل مؤثر در نابرابري هاي سلامت در مطالعات اکثريت نويسندگان اشاره شده بود.
بحث و نتيجه گيري : با توجه به اهميت سلامت در اقشار مختلف جامعه و موضوع نابرابري در سلامت، بايد رويکرد و توجه به سمت کاهش اين نابرابري ها در تمامي سياست ها و برنامه هاي توسعه مد نظر قرار گيرد و نقش اين عوامل در سلامت افراد و جامعه براي مديران و سياست گذاران به خوبي روشن و آشکار گردد.