چکیده
زمينه: رفلکسولوژي شکل خاصي از ماساژ بوده که با اعمال فشار بر روي نقاط رفلکسي که معمولاً در پاها مي باشند، همراه است و اعتقاد بر اين است که اين نقاط با تمام نقاط بدن در ارتباط مي باشد و فشار بر آن ها مي تواند پاسخ هاي فيزيولوژيک بدن را تحت تأثير قرار دهد. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسي اثر بخشي مطالعات انجام شده در ايران در زمينه رفلکسولوژي بر روي سيستم هاي مختلف بدن مي باشد.
روش کار: مطالعه حاضر يک مرور سيستماتيک مي باشد که به بررسي مطالعات ايراني انجام شده در زمينه اثرات رفلکسولوژي مي پردازد. براي دستيابي به مطالعات انجام شده جست و جو با کليدواژه هاي بازتاب درماني و رفلکسولوژي، ماساژ بازتابي پا در پايگاه هاي اطلاعاتي SID Google Scholar, Pub Med, انجام شد.
يافته ها: از مجموع 46 مطالعه چاپ شده، 11 مطالعه به زبان انگليسي و 35 مطالعه به زبان فارسي بودند. در اين مطالعات متغيرهايي مانند خستگي، خواب، يبوست، شدت و طول مدت ليبر، استفراغ بعد از شيمي درماني، اضطراب، شاخص هاي فيزيولوژيک، علائم PMS، کمردرد و بي قراري مورد مطالعه قرار گرفت که از اين ميان بيشترين مطالعه بر روي درد (20 مورد) و بيشترين جامعه آماري مربوط به زنان (30 مطالعه) بوده است.
نتيجه گيري: مجموع يافته هاي اين مطالعه مروري تأثير مطلوب و مثبت رفلکسولوژي بر بيماري ها و اختلالات مختلف را نشان مي دهد. اگرچه نمي توان از رفلکسولوژي به عنوان درمان جايگزين استفاده کرد، اما مي توان گفت رفلکسولوژي، يک روش درماني جانبي و تجربه اي خوشايند و آرام بخش مي باشد. پيشنهاد مي شود مطالعات آتي با روش هاي نمونه گيري دقيق تر، حجم نمونه بالاتر و با رعايت اصول معاهده CONSORT انجام شود.