رابطه اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار با فرسودگی شغلی در بین کتابداران دانشگاهی

چکیده

زمینه. از عوامل مهم مؤثر بر سلامت نیروی انسانی که موجب کاهش کارآیی و اثربخشی آنان در سازمان‌های مختلف و از جمله در کتابخانه‌های دانشگاهی می‌گردد فرسودگی شغلی است. این عارضه با اثربخشی منفی موجب محرومیت کتابخانه از نیروی انسانی باتجربه، اختلال در رفع نیازهای آموزشی و اطلاعاتی کاربران کتابخانه و نهایتاً عدم موفقیت کتابخانه و سازمان متبوع در دستیابی به اهداف و مأموریت‌های پیش‌بینی‌شده می‌گردد. هدف این مطالعه شناسایی رابطه اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار با فرسودگی شغلی بود.
روش کار. مطالعه حاضر از نظر ماهیت توصیفی و به روش همبستگی و از نظر هدف کاربردی می باشد و به روش سرشماری، بر روی 126 نفر کتابدار کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی اهواز (علوم پزشکی جندی‌شاپور و شهید چمران) انجام گردید. پرسشنامه كرنل (Cornell) برای سنجش میزان آسیب‌های جسمی ناشی از کار و پرسشنامه مسلاچ (Maslach) برای سنجش میزان فرسودگی مورد استفاده قرار گرفته است. تحلیل داده‌ها در دو بخش آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون‌های گروه t، همبستگی پیرسون) انجام شد. سطح معناداری برابر 5 صدم در نظر گرفته شده است.
یافته‌ها. یافته‌ها حاکی از آن است که میزان اختلالات اسکلتی -عضلانی کلی (32/96) و فرسودگی شغلی کلی (1/72) پایین‌تر از میانگین جامعه بوده است. بالاترین میزان اختلالات اسکلتی– عضلانی در ناحیه گردن (78/9 درصد) و کم‌ترین میزان درقسمت تحتانی پا (37/8 درصد) بوده است. همچنین، بین کتابداران زن و مرد دانشگاه‌های دولتی اهواز در متغیرهای اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار و فرسودگی شغلی تفاوت معناداری وجود ندارد.
نتیجه‌گیری. به‌ طور کلی اختلالات اسکلتی- عضلانی با تمام ابعاد فرسودگی شغلی به جز عملکرد فردی، رابطه مثبت دارد و با بالا رفتن میزان اختلالات اسکلتی- عضلانی، میزان فرسودگی شغلی نیز افزایش می‌یابد.

کلید واژه ها: اختلالات اسکلتی- عضلانی, فرسودگی شغلی, کتابخانه‌های دانشگاهی, کتابداران