افکار خودکشي در دانشجويان با گرايش‌هاي وسواسي: نقش ذهن آگاهي زمينه اي و مسئوليت پذيري افراطي

چکیده

زمينه و اهداف: اين پژوهش باهدف بررسي ارتباط ذهن آگاهي زمينه‌اي و مسئوليت‌پذيري افراطي با تفکر خودکشي در افراد با گرايش‌هاي وسواس انجام شد.

مواد و روش ها: در اين مطالعه‌ي مقطعي از نوع توصيفي-تحليلي،470 نفر از دانشجويان دانشگاه تبريز به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب و از بين آن‌ها 163 نفر که نمره‌ي وسواس آن‌ها بالاتر از خط برش بود، به‌عنوان افرادي که گرايش وسواس داشتند وارد پژوهش شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسش‌نامه‌هاي وسواس فکري-عملي ماد زلي، پرسش‌نامه ذهن آگاهي پنج‌وجهي، نگرش مسئوليت‌پذيري و مقياس تفکر خودکشي بک استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه همزمان توسط نرم‌افزار SPSS ويرايش 21 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند.

يافته ­ها: ااز بين مؤلفه‌هاي ذهن آگاهي مؤلفه‌هاي مشاهده (r=0.15; p<0.05) ، عمل کردن با آگاهي (r=-0.87; p<0.01)، عدم قضاوت (r=0.86; p<0.01) و مؤلفه‌ي عدم واکنش به تجربه‌ي دروني (r=0.69; p<0.01) با تفکر خودکشي رابطه معنادار و معکوسي داشتند. همچنين مؤلفه‌ي مسئوليت‌پذيري با تفکر خودکشي رابطه‌ي مثبت و معناداري داشت (r=0.45; p<0.01) . از بين مؤلفه‌هاي ذهن آگاهي، مؤلفه‌هاي عمل کردن با آگاهي و عدم قضاوت به ترتيب با ضرايب رگرسيوني (β= -0.33; β= -0.45) قادر به‌پيش­بيني تفکر خودکشي در بين واحدهاي پژوهش بودند (p<0.01). همچنين متغير مسئوليت‌پذيري با ضريب رگرسيون (β=0.35 )قادر به‌پيش بيني تفکر خودکشي بود (p<0.01).

نتيجه­ گيري: مؤلفه‌ هاي عمل کردن با آگاهي و عدم قضاوت و همچنين مسئوليت پذيري به‌عنوان تعيين­ گرهاي اصلي در تفکر خودکشي در افراد با گرايش‌هاي وسواسي مي باشند.