چکیده
زمينه و اهداف: برخی از رفتارهای ارتقاء دهنده یا مخرب سلامت، در دوران نوجوانی شکل می گیرند و اغلب تا سنین بزرگسالی باقی می مانند. لذا، مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با رفتارهای خود مراقبتی ارتقاءدهنده سلامت در نوجوانان انجام شد.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی در بین 426 نفر از دانش آموزان شهر تبریز در سال 1395 انجام شد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه ارتقای سلامت نوجوان (AHP) استفاده شد. داده ها در نرم افزار Spss 16 وارد و با استفاده از روش های آمار توصیفی، تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
يافته ها: میانگین نمره کلی رفتارهای خودمراقبتی در نوجوانان 69/83 بود. از بین شش بعد رفتارهای ارتقاءدهنده سلامتی، مسئولیت پذیری سلامت و تحرک بدنی در نوجوانان وضعیت مناسبی نداشتند. نوجوانان در بعد رشد معنوی از نمره بالایی (80/62) برخوردار بودند. ازنظر وضعیت خودمراقبتی بین نوجوانان دختر و پسر، تفاوت معناداری وجود داشت (0.05≥p). بین خودمراقبتی با سن، بعد خانوار و رتبه تولد، ارتباط معنادار یافت نشد( 0/05< p ). بین تحصیلات پدر و بعد خانوار با رفتارهای تغذیهای نوجوانان، تفاوت معنادار وجود داشت ( 05/ 0 ≥ p ) .
نتيجه گيري: مطالعه حاضر نشان داد، مسئولیت پذیری سلامت در نوجوانان کم بوده و از تحرک بدنی کافی برخوردار نبودند، که به دست-اندرکاران سلامت هشدار می دهد برنامه های سلامت در مدارس را جدی بگیرند، تا منجر به ارتقای رفتارهای خودمراقبتی در نوجوانان شود.