تحلیل کارایی و رتبه‌بندی واحدهای استانی سازمان تامین اجتماعی در بخش درمان غیرمستقیم با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها

چکیده

زمينه و اهداف: امروزه سنجش کارایی به دلیل مشخص نمودن ضعفها، قوتها و میزان بهره‌گیری از منابع در دسترس دارای اهمیت بسیار می‌باشد؛ لذا هدف از این تحقیق تحلیل کارایی و رتبه‌بندی واحدهای استانی سازمان تامین اجتماعی در بخش درمان غیرمستقیم بود.

مواد و روش ها: در این مطالعه‌ی توصیفی-مقطعی کارایی‌های فنی، مدیریتی و مقیاس سازمان تامین اجتماعی در 31 استان ایران توسط مدل ورودی‌گرای تحلیل پوششی داده‌ها و با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس مورد تحلیل قرار گرفت و استانها با استفاده از مدل اندرسون-پیترسون رتبه‌بندی شدند. متغیرهای ورودی شامل تعداد نیروی انسانی تخصصی، تعداد نیروی انسانی پشتیبانی، میزان درآمد هر استان و متغیرهای خروجی شامل تعداد و هزینه‌ی نسخ رسیدگی شده در هر استان بود. داده‌های مورد نیاز از سالنامه آماری سال 1396 سازمان تامین اجتماعی اقتباس شد و تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزارهای DEAP 2.1 و EMS 1.3.0 انجام شد.

يافته ها: میانگین نمرات کارایی فنی 0/880، کارایی مدیریتی 0/818 و کارایی مقیاس 0/928 محاسبه شد. بر اساس نمرات فوق کارایی استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و تهران رتبه‌ی اول و کرمان رتبه‌ی آخر را کسب نمودند.

نتيجه گيري: به طور کلی ظرفیت ارتقای کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس به ترتیب به میزان 12، 18/2 و 7/2 درصد در بخش درمان غیرمستقیم سازمان تامین اجتماعی وجود دارد که استانهای ضعیف و ناکارا باید در اولویت بهبود کارایی قرار گیرند که این امر می‌تواند با الگوگیری از استانهای کارا، الکترونیکی نمودن نسخ و مدیریت دقیقتر درآمدها و تعداد نیروی انسانی شاغل در بخش درمان غیرمستقیم تحقق یابد.