الگوی حضورگرایی کارکنان: مرور نظام‌مند مطالعات با رویکرد فراترکیب

چکیده

زمینه. سلامت کارکنان و محیط کار برای هر سازمانی مهم است. اما گاهی، برخی از پدیده‌های سازمانی این مسئله را دچار چالش می‌کنند. یکی از پدیده‌های نوظهور سازمانی، حضورگرایی است که موجب می‌شود کارمند با وجود بیماری (جسمانی یا روانی) و احساس ناخوشی تصمیم به حضور در محل کار خود بگیرد. هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی حضورگرایی کارکنان مبتنی بر عوامل موثر بر این پدیده رفتاری می‌باشد.
روش کار. در این مطالعه به روش متاسنتز تمامی پژوهش‌های پایگاه‌های معتبر که مرتبط با موضوع پژوهش بودند از سال 1991 تا 2022 بصورت سیستماتیک مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت با رعا‌‌یت معیارهای ورود و خروج، 78 مقاله شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها. نتایج نشان داد که محرک‌های حضورگرایی کارکنان را می‌توان در الگویی شامل 3 بعد رفتاری، ساختاری و زمینه ­ای، با 13 مقوله محوری و 60 مولفه طراحی کرد. 13 مقوله محوری شامل ویژگی و رویه­ های سازمانی، ویژگی‌های شغل، مدیریت منابع انسانی سازمان، فرهنگ سازمانی، وضعیت سلامت فرد، نگرش و ادراک کارمند نسبت به پیامدهای غیبت یا حضورگرایی، ارتباطات و تعاملات سازمانی، ویژگی­های فردی، شخصیت فرد، نگرش شغلی و سازمانی، عوامل فرهنگی و اجتماعی، عوامل اقتصادی جامعه و قانون­گذاری و زیرساخت می‌باشد.
نتیجه‌گیری. نتایج سنتزپژوهی و تحلیل 78 مقاله در این پژوهش نشان داد که حضورگرایی پدیده ­ای پیچیده و چندبعدی است که عوامل مختلفی باعث بروز آن می­ شود و مدیریت صحیح این رفتار در سازمان در گرو توجه دقیق به الگوی شناسایی شده در این تحقیق می ­باشد.