ارتباط هوش معنوی با استرس ادراک شده در دوران بارداری زنان

چکیده

زمینه. بارداری و زایمان یک رویداد طبیعی در چرخه زندگی زنان، ولی در عین حال تجربه‌ای پر از استرس تلقی می‌شود که با تغییرات گسترده روانی و جسمی در مادران باردار همراه است. از آنجا که معنویت به‌عنوان منبع پنهان عشق و لذت و ارتباط با الوهیت، باعث تقویت و محافظت انسان در برابر آشفتگی، پریشانی و استرس‌های زندگی روزمره باشد، به‌نظر می‌رسد هوش معنوی می‌تواند در کاهش استرس در دوران بارداری موثر باشد. این پژوهش به منظور تعیین ارتباط هوش معنوی و استرس در مادران باردار مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی الزهرا تبریز انجام شده است.

روش کار. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را 190 زن باردار مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی الزهرا تبریز در سال 1401 تشکیل می‌دهند که به روش نمونه گیری در دسترس، وارد مطالعه شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های هوش معنوی (با خرده مقیاس‌های درک و ارتباط با سرچشمه هستی و زندگی معنوی با اتکا به هسته درونی) و استرس ادراک شده (با خرده مقیاس‌های استرس ادراک شده منفی و استرس ادراک شده مثبت) استفاده شده است. داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها. این مطالعه نشان داد میانگین استرس درک شده کل و بعد مثبت استرس درک شده با ویژگی‌های دموگرافیک مشارکت‌کنندگان اختلاف معنی‌دار ندارد، اما بین میانگین نمره بعد منفی استرس درک شده با سابقه سقط جنین اختلاف معنی‌دار وجود دارد. همبستگی بین استرس ادراک شده بعد منفی و بعد مثبت با سرچشمه هستی (خرده مقیاس هوش معنوی) به ترتیب با ضرایب همبستگی 154/ 0 (04/ 0= P) و 224/ 0 (001/ 0 > P) معنی‌دار بود. همچنین همبستگی بین نمره زندگی معنوی با اتکا به هسته درونی (از خرده مقیاس هوش معنوی) با استرس ادراک شده بعد منفی با ضریب همبستگی 234/ 0 (001/ 0> P) معنی‌دار بود.

نتیجه‌گیری. با توجه به یافته‌های این مطالعه مبنی بر همبستگی بین درک ارتباط با سرچشمه هستی و استرس ادراک شده در بعد منفی و بعد مثبت، به نظر می‌رسد برخورداری بانوان از هوش معنوی و ارتباط با منشأ هستی می‌تواند کاهش استرس آنان در دوران بارداری و در نتیجه بهبود وضعیت سلامت مادران و نوزادان را در پی داشته باشد.