بهداشت باروری زنان و چالش‌های مرتبط با آن: یک مرور حیطه‌ای

چکیده

سلامت زنان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی است. در این میان بهداشت باروری از جمله موضوعات مهم و اثرگذار بر سلامت زنان است. با توجه به اهمیت شناسایی مشکلات به عنوان نخستین و مهم‌ترین گام در فرآیندهای سیاست‌گذاری، این مطالعه با هدف شناسایی چالش‌های بهداشت باروری زنان انجام شده است. این پژوهش با روش مرور حیطه‌ای انجام شد. کلیه مطالعات مرتبط با بهداشت باروری زنان و چالش‌های معطوف به آن، در پایگاه‌های اطلاعاتی «SID»، «Magiran»، «Web of Science»، «Scopus»، «PubMed» و موتور جستجوی «Google Scholar» با کلیدواژه‌های مناسب جستجو شد. در نهایت 25 مطالعه انتخاب و با کمک نرم‌افزار MAXQDA و روش تحلیل چارچوبی تحلیل شدند. لازم به ذکر است که در این بررسی‌، 15 چالش عمده در حوزه بهداشت باروری زنان شناسایی و در ابعاد ساختاری، اجتماعی، فردی و قانونی دسته‌بندی شد. عدم شناخت کافی از نیازها، عدم کفایت سطح درآمد و آگاهی خانوارها، عدم هماهنگی و ارتباط بین بخشی مناسب برای اجرای مداخلات، عدم وجود انسجام و تمرکز در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های مرتبط با بهداشت باروری، نادیده گرفته شدن اثرگذاری نقش ذینفعان و بازیگران در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، ناکارآمدی نحوه ارائه خدمات بهداشت باروری، کمبود منابع مالی مورد نیاز، نامناسب بودن پوشش بیمه‌ای و فقدان برنامه استراتژیک یا نقشه راه منطبق با اهداف در حوزه بهداشت باروری از مهم‌ترین چالش‌های این حوزه بودند. لذا نقشه راه برای ارتقاء سطح بهداشت باروری زنان و ارزیابی مستمر آن تا حصول اطمینان به وضعیت مطلوب، شناسایی نیازهای واقعی جامعه به ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر، تقویت نظام ارائه خدمات بهداشت باروری و افزایش بهره‌مندی و دسترسی به موقع آنان به این خدمات می‌تواند به تقلیل چالش‌ها و بهره‌مندی بیشتر زنان از خدمات ارتقاء بهداشت باروری کمک ‌نماید.

کلید واژه ها: بهداشت باروری, سلامت زنان, سیاست گذاری, مرور حیطه‌ای