چکیده
زمينه و اهداف
اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اختلال رشد عصبی می باشد که افراد مبتلا در فرایندهای احساسی مرتبط با شناخت اجتماعی و سایر الگوهای رفتاری دچار مشکل می شوند. استفاده از فناوری ها در مداخله ی درمانی و آموزشی برای مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم - که چالش های مداومی دارند – در حال افزایش است. به همین دلیل برای انتخاب بهتر مداخلات و تضمین اثربخشی آن ها، باید مداخلات مورد ارزیابی قرار گیرند؛ بنابراین، این مطالعه به تدوین چارچوب ارزیابی مداخلات مبتنی بر فناوری اطلاعات در افراد دارای اختلال طیف اوتیسم می پردازد.
مواد و روش ها
مطالعه ی حاضر از نوع توصیفی-کاربردی است که به بررسی مطالعات انجام یافته در زمینه ی مداخلات مبتنی بر فناوری اطلاعات در حوزه ی اختلال طیف اوتیسم پرداخته است. جست وجو و بررسی مطالعات بدون اعمال هرگونه محدودیتی تا جایی که یک چارچوب مناسب و کامل از مداخلات به دست آید، ادامه یافت. داده های موردنیاز استخراج و در جدولی با محوریت ارزیابی مداخلات حوزه ی اختلال طیف اوتیسم گردآوری شدند. سپس داده ها جهت تعیین چارچوبی مناسب در راستای اهداف مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. درنهایت چارچوب ارزیابی تهیه شده با استفاده از روش دلفی 1 مرحله ای برای 15 نفر از متخصصین حوزه ی اوتیسم و فناوری اطلاعات سلامت ارسال شد تا نظرات آن ها مبنی بر تغییر یا اصلاح و تأیید چارچوب به دست آید.
يافته ها
چارچوب تهیه شده، مداخلات را به طور کلی در 2 جنبه شامل نوع مداخلات مبتنی بر فناوری اطلاعات و پیامد مداخلات، نشان می دهد. همچنین، فناوری های استفاده شده از 3 جنبه ی اصلی ارزیابی که شامل روش ارزیابی، موارد ارزیابی فنی و موارد ارزیابی بالینی بود، ارائه شدند.
نتيجه گيري
با توجه به نتایج به دست آمده مداخلات مبتنی بر فناوری در درمان، آموزش و افزایش تعاملات اجتماعی افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم اثرگذاری و کمک قابل توجهی دارد؛ بنابراین براساس نظر متخصصان، چارچوب ارزیابی تهیه شده از مداخلات مبتنی بر فناوری اطلاعات منجر به شناسایی نقاط ضعف و قوت مداخلات، بهبود فناوری ها و همچنین انتخاب مداخله ی مناسب شده و در نهایت باعث افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم می شود.