ارزیابی کنترل کیفی فیزیکو شیمیایی و میکروبی آب دستگاه ­های همودیالیز در بیمارستان ­ها

چکیده

زمينه و اهداف: کیفیت آب مصرفی برای آماده ­سازی محلول دیالیز به دلیل ارتباط مستقیم این محلول با خون بیماران دارای نارسایی کلیوی از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه، با هدف ارزیابی کیفیت شیمیایی و میکروبی آب ورودی و خروجی دستگاه­های دیالیز در بیمارستان­ های استان آذربایجان شرقی انجام شد.
مواد و روش­ ها: مطالعه­ ی حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و در طی آن آب بخش دیالیز سه بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیزهای فیزیکوشیمیایی (45 مورد) و میکروبی (163 مورد) آب بخش دیالیز در دو مرحله­ ی قبل و بعد از تصفیه ­ی اسمز معکوس طی سال­های 1393 تا 1395 از بایگانی مربوطه استخراج گردید. برای آنالیز آماری، ضمن استخراج پارامترهای آماری توصیفی، از آزمون تی مستقل و آنالیز واریانس یک سویه (ANOVA) استفاده شد. تحلیل داده ­ها با نرم افزارExcel و SPSS 23 صورت گرفت.
يافته­­ ها: بررسی کارایی سیستم اسمز معکوس نشان داد اختلاف معنی­ داری بین کیفیت آب، پیش و پس از سیستم وجود دارد. به جز کلسیم، منیزیم، فلوراید و نیترات غلظت بقیه­ ی کاتیون­ها و آنیون­ها در 100 درصد نمونه ­ها کمتر از حد استاندارد Eu.Ph(European Pharmacopoeia) ارزیابی شد. نمونه­ های آب ورودی به دستگاه دیالیز در 4/9 درصد موارد دارای آلودگی توتال کلی­فرم بوده و در هیچ کدام از نمونه­ ها کلی­فرم مدفوعی وجود نداشت. دفعات و تواتر زمانی انجام آزمایشات در بیمارستان­ها رعایت نشده و با وجود خطر فلزات سنگین برای سلامتی بیماران دیالیزی، آزمایشات فلزات سنگین بر روی آب دیالیز انجام نمی­ گیرد.
نتيجه ­گيري: نیاز به تدوین استاندارد ملی در خصوص کنترل آب دیالیز، آزمایش تمام پارامترهای کیفی آب دیالیز برطبق استانداردها در دفعات و بازه ­های زمانی منظم، آگاه ­سازی هرچه بیشتر مدیران بیمارستان و کارشناسان بهداشت محیط در رابطه با اهمیت کیفیت آب دیالیز در سلامتی و افزایش امید به زندگی بیماران دیالیزی احساس می­ شود.

کلید واژه ها: بیمارستان ها, کیفیت آب, کنترل کیفی, دیالیز