چکیده
زمینه و اهداف: هدف اصلی پژوهش، طراحی الگوی زیستبوم نوآوری در حوزه زیستفناوری در تبریز و تعیین اجزای زیستبوم نوآوری است که با روش داده بنیاد انجامشده است.
مواد و روشها: روششناسی پژوهش از نوع گراندد تئوری بود. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاريافته استفاده و تجزیهوتحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و مدل پارادايمي انجام گرفت. جامعه آماری از طریق نمونهگیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند و تا دستیابی به حد اشباع ادامه یافت. کل مصاحبهشوندگان در این پژوهش 18 نفر از اعضای هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مدیران تحقیقات و فناوری و برنامهریزی آموزش عالی و ارتباط دانشگاه با صنعت و موسسه نوآوری استان، مدیران شرکتهای دانشبنیان و کارشناسان سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، مدیران کارخانههای داروسازی زهراوی، سرمسازی رازی، داروسازی دانا تشکیل میدادند.
یافتهها: مؤلفههای مؤثر بر اکوسیستم نوآوری از طریق تجزیه تحلیل نتایج محتوای متن مصاحبهها طي فرايند کدگذاری باز، محوری و انتخابي، به ايجاد نظريه داده بنیاد در حوزه اکوسیستم نوآوری در حوزه سلامت منجر شد. مدل طراحیشده در اين پژوهش شامل ابعاد و مؤلفههای مؤثر، موانع و راهبردها، شرايط علي، زمینهای، واسطهای و عناصر تشکیلدهنده است که پديده محوری، پیامدها و راهبردها را نشان میدهد. شناسهها و عوامل زیستبوم نوآوری 150 کد و 40 مفاهیم، 5 مقوله اصلی از مصاحبهها و ادبیات تحقیق در قالب الگوی مفهومی داده بنیاد تدوین شد. بر اساس نتایج تحقیق عوامل علی (دولت، سرمایه مالی)، مقوله محوری (دانشگاه و مؤسسات تحقیقاتی)، راهبردها (تأسیس دانشگاه و مؤسسات پژوهش محور، کوتاه کردن روند اخذ مجوزهای لازم، حمایت دولت از تحقیق و توسعه، مشوقهای مادی و معنوی و افزایش سرمایهگذاری ریسکپذیر)، پیامدها (توسعه و رشد اقتصادی) و عوامل زمینهای (جذابیت محل، خدمات بانکی، حقوق مالکیت معنوی) شرایط مداخلهگر (فرهنگ) شناسایی شد.
نتیجهگیری: روند مورد مطالعه در قالب خط داستان نظریه داده بنیاد توضیح داده شد. سرانجام، الگوی اکوسیستم نوآوری در حوزه زیستفناوری طراحی و تحلیل شد.
کلید واژه ها: زیستبوم, گراندد تئوری, سلامت, بیوتکنولوژی