چکیده
زمينه و اهداف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عملکرد ایمنی، کیفیت زندگی و علائم جسمانی در بیماران مبتلا به سندروم روده ی تحریک‌پذیر بود.
مواد و روش ها: این پژوهش از نوع تجربی به صورت پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری 90 روز بعد با گروه کنترل بود. نمونه ها ی پژوهش به صورت در دسترس و شامل تعداد ۳۰ بیمار مبتلا به سندروم روده ی تحریک‌پذیر به روش نمونه‌گیری در دسترس با توافق خود بیماران انتخاب و به روش نمونه‌گیری تصادفی در 2 گروه ۱۵ نفره آزمایش و کنترل قرار داده شدند، گروه آزمایش به مدت 8 جلسه، درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد دریافت کردند در حالی که افراد گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکردند. هر 2 گروه قبل و بعد از انجام مداخله و در مرحله ی پیگیری با استفاده از پرسش نامه‌های کیفیت زندگی، پرسش نامه ی ارزیابی سندرم روده ی تحریک‌پذیر (Rome IV) و آزمایش کالپروتکتین مدفوع برای عملکرد ایمنی مورد سنجش و بررسی قرار گرفتند. تحلیل داده‌ها ابتدا به روش تجزیه ی واریانس با اندازه‌های تکراری و سپس به روش تجزیه ی واریانس با اندازه‌های تکراری و با در نظر گرفتن متغیر پروتئین در مرحله ی پیش‌آزمون به عنوان متغیر کوریت انجام شد.
يافته ها: در روش اندازه‌های تکراری نتایج نشان می‌دهد که اثر زمان در هر 3 متغیر عملکرد ایمنی (P=0/001,F=8/597) وضعیت جسمانی (P=0/0001,F=63/95) و کیفیت زندگی (P=0/0001,F=65/93) معنیدار هست. در روش اندازه‌های تکراری با کوریت، اثر زمان در متغیر عملکرد ایمنی معنیدار نیست (P=0/645,F=0/217)، ولی در متغیرهای وضعیت جسمانی (P=0/0001,F=11/302) و کیفیت زندگی (P=0/0001,F=13/154) معنیدار می باشد. نتایج آزمون بین‌گروهی نیز حاکی از معنی‌داری اثر درمان ACT (کنترل و آزمایش) در هر 3 متغیر مورد بررسی در هر 2 روش می باشد.
نتيجه گيري: یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌تواند نقش مؤثری در کاهش علائم جسمانی و ارتقای عملکرد ایمنی بیماران داشته باشد و ارتقای کیفیت زندگی آن‌ها را موجب گردد. براین اساس، این درمان به عنوان یک درمان کمکی در بیماران مبتلا به نشانگان روده¬ی تحریک‌پذیر پیشنهاد می‌شود.