چکیده
زمینه. نسخه‌نویسی اجتماعی به‌عنوان رویکردی جامع در مراقبت‌های سلامت مطرح شده است که بیماران را برای رفع نیازهای اجتماعی مؤثر بر سلامت، به منابع غیربالینی جامعه ارجاع می‌دهد. هدف این مطالعه بررسی دیدگاه دانشجویان سال آخر پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در مورد تعیین‌گرهای اجتماعی سلامت و نقش بالقوه نسخه‌نویسی اجتماعی در مراقبت از بیماران سرپایی بود.
روش کار. این مطالعه مقطعی توصیفی در سال ۱۴۰۲ بر روی تمامی کارورزان سال آخر پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با روش سرشماری انجام شد. اگرچه حداقل حجم نمونه ۱۱۲ نفر محاسبه شده بود، در نهایت ۱۱۵ نفر در مطالعه شرکت کردند. داده‌ها به‌صورت آنلاین از طریق پرسش‌نامه طراحی‌شده در گوگل فرم جمع‌آوری شد. پاسخ‌ها به‌صورت الکترونیکی ثبت و در فایل اکسل استخراج شد. تحلیل آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۶ انجام شد. برای متغیرهای کیفی از فراوانی و درصد و برای متغیرهای کمی، پس از بررسی نرمال بودن، از میانگین و انحراف معیار استفاده شد.
یافته‌ها. از دیدگاه اغلب کارورزان، بین ۲۰ تا ۴۰ درصد بیماران جسمی و بین ۴۰ تا ۶۰ درصد بیماران روانی با مشکلات ناشی از تعیین‌گرهای اجتماعی سلامت درگیر هستند. مهم‌ترین عوامل مطرح‌شده شامل شرایط زندگی نامناسب، استرس‌های اجتماعی شدید و ناتوانی در تأمین مایحتاج اولیه مانند خوراک بود. بیش از یک‌سوم دانشجویان معتقد بودند که نسخه‌نویسی اجتماعی برای بخشی از بیماران اثربخشی بیشتری نسبت به درمان‌های دارویی و جسمی دارد. همچنین حدود یک‌سوم از کارورزان به بهبود قابل توجه پیش‌آگهی بیماری با این رویکرد اشاره کردند. در نهایت، اکثر شرکت‌کنندگان اعلام کردند در صورت حمایت رسمی، از نسخه‌نویسی اجتماعی در درمان بیماران استفاده خواهند کرد.
نتیجه‌گیری. نتایج نشان می‌دهد که بسیاری از مشکلات سلامت بیماران سرپایی، به‌ویژه در حوزه سلامت روان، با تعیین‌گرهای اجتماعی مانند شرایط زندگی نامناسب و استرس اجتماعی مرتبط‌اند. دانشجویان نسخه‌نویسی اجتماعی را رویکردی مؤثرتر از درمان‌های متداول می‌دانند. پیشنهاد می‌شود آموزش مرتبط در برنامه درسی پزشکی گنجانده شده و دستورالعمل‌های ملی برای حمایت از اجرای این رویکرد تدوین گردد تا زمینه به‌کارگیری آن توسط پزشکان آینده فراهم شود.