آموزش کارگاهی انتخاب رنگ دندان در جهت آموزش مبتنی بر صلاحیت و مبتنی بر نیاز فراگیران

چکیده

زمینه و اهداف:تربیت دندانپزشک مبتنی بر صلاحیت حرفه‌ای نقش مهمی در ارائه خدمات سلامت مورد نیاز جامعه ایفا می‌کند. یکی از مهم‌ترین مراحل در دندان‌پزشکی انتخاب رنگ و تطابق رنگ دندان با ترمیم می‌باشد. آموزش انتخاب رنگ در برنامه‌ی آموزشی دانشکده‌های دندان‌پزشکی ایران به‌صورت آموزش ضمنی در پاره‌ای از دروس مرتبط مانند ترمیمی و پروتز به دانشجویان ارائه می‌شود و واحد عملی مجزایی برای یادگیری و تمرین بیشتر دانشجویان وجود ندارد. هدف این مطالعه‌ بررسی نقش آموزش کارگاهی در کیفیت انتخاب رنگ دندان توسط دانشجویان سال آخر دانشکده‌ی دندانپزشکی تبریز در سال تحصیلی 98 -99 می‌باشد.
مواد و رو­ش ­ها:در یک مطالعه نیمه تجربی؛ دانشجویان سال آخر دانشکده‌ی دندان‌پزشکی تبریز وارد مطالعه شدند. دانشجویان به دو گروه آزمایش و شاهد به‌صورت تصادفی تقسیم شدند. در گروه آزمایش، پس از انتخاب رنگ اولیه، از طریق استراتژی آموزشی کارگاهی، انتخاب رنگ توسط سیستم Vitapan در دندان ثنایای راست ماگزیلا 3 بیمار ساده، متوسط و پیچیده به روش آموزش کارگاهی آموزش داده شد و یک هفته پس از آموزش میزان انتخاب صحیح رنگ توسط این دانشجویان بررسی گردید. در گروه شاهد نیز انتخاب رنگ توسط دانشجویان دقیقاً در شرایط مشابه گروه مورد که آموزش روتین بخش دیده بودند، انجام شد. داده‌های به‌دست‌آمده از مطالعه با استفاده از روش‌های آماری توصیفی (فراوانی- درصد) و آزمون Fisher’s Exact و به‌وسیله نرم‌افزار آماری SPSS.16مورد بررسی و تجزیه‌وتحلیل آماری قرار گرفت.
یافته‌ها:در هر سه گروه بیمار ساده، متوسط و پیچیده کیفیت انتخاب رنگ در گروه مداخله بهتر شده بود که از لحاظ دندانپزشکی این تفاوت اهمیت داشت؛ هر چند که از لحاظ آماری در هر سه گروه بیمار، بین دو گروه مداخله و شاهد تفاوت معناداری مشاهده نگردید. هم‌چنین تأثیر آموزش در انتخاب رنگ پیچیده چشمگیرتر بود.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه‌ی حاضر نشان داد که آموزش کارگاهی تأثیر مثبتی بر کیفیت انتخاب رنگ دانشجویان داندانپزشکی داشته است. از آنجا که رشته دندانپزشکی یک رشته مبتنی بر رویه است و تمام پروسیجرها در کوریکولوم آموزشی دیده نشده است، استاد دندانپزشکی می‌تواند مبتنی بر نیاز فراگیر برخی از رویه‌ها را انتخاب کند و در یک روز کارگاهی آموزش دهد. از طرفی آموزش کارگاهی می‌تواند استراتژی آموزشی مناسب و مبتنی بر یادگیری بزرگسالان می‌باشد که فراگیران برحسب نیاز شغلی خود رغبت بسیاری برای یادگیری نشان می‌دهند.