چکیده
زمینه. سلامت بازنشستگان بهعنوان قشری در حال گسترش و آسیبپذیر، از اهمیت ویژهای در جامعه برخوردار بوده و ضروری است که در شرایط بحرانی مانند انتشار ویروس کرونا، پرداختن به مشکلات آنها در اولویت قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سرمایهی اجتماعی و سرمایهی فرهنگی بر میزان ترس از کرونا در بین کارکنان بازنشستهی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شده است.
روش کار. روش تحقیق توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی و به لحاظ هدف، کاربردی میباشد. در این پژوهش 410 نفر از بازنشستگان دانشگاه علوم پزشکی تبریز به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری در این تحقیق عبارت است از سه پرسشنامهی: سرمایهی فرهنگی بوردیو (Bourdieu)، سرمایهی اجتماعی موسیزاده و علیزاده اقدم و ترس از کووید-19 ارسو (Ahorsu) و همکاران. همچنین جهت آزمون فرضیههای پژوهش از نرمافزار SPSS 22 استفاده شده است.
یافتهها. یافتههای دو متغیره تحقیق حاکی از آن بود که سرمایهی اجتماعی و ابعاد آن (شبکههای اجتماعی، اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی) و سرمایهی فرهنگی و ابعاد آن (تجسمیافته، عینیتیافته و نهادینهشده) بر میزان ترس از کرونا در بین بازنشستگان تاثیر معنادار و معکوسی دارد. یافتههای مدل رگرسیونی ترس از کرونا نیز نشان داد که هر دو متغیر مستقل (سرمایهی اجتماعی و سرمایهی فرهنگی) در مدل رگرسیونی مذکور به لحاظ آماری معنادار شدند و توانستند به ترتیب حدود 36 و 31 درصد از تغییرات متغیر وابسته (ترس از کرونا در میان بازنشستگان) را تبیین نمایند.
نتیجهگیری. این تحقیق نشان میدهد که بین سرمایههای اجتماعی و فرهنگی با میزان ترس از کرونا در بین بازنشستگان دانشگاه علوم پزشکی تبریز رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد که نتایج این تحقیق برای کل کارکنان بازنشستهی دانشگاه قابل تعمیم است. بنابراین، ضروری است که اقدامات لازم در جهت افزایش این سرمایهها انجام گیرد تا در زمان فراگیری بیماریهایی مانند کووید 19، کاهش ترس از بیماری که خود، عامل بیماریهای مختلف جسمی و روانی است، مدنظر سیاستگذاران نظام سلامت قرار گیرد.