چکیده
زمینه. سبکهای تفکر، عزت نفس و جرئتورزی از عوامل روانشناختی مهمی هستند که بر شیوه تعامل افراد با دیگران و نحوه ابراز وجود آنها تأثیر میگذارند. با وجود اهمیت این سه متغیر و مطالعات پیشین، بررسی نقش واسطهای عزت نفس در رابطه میان سبکهای تفکر و انواع جرئتورزی (سازگارانه و پرخاشگرانه) در دانشجویان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطهای عزت نفس در رابطه میان سبکهای تفکر و دو نوع جرئتورزی در میان دانشجویان انجام شد.
روش کار. جامعه آماری این مطالعه توصیفی شامل دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی واحدهای تهران در سال 1403 بود که از میان آنها، ۳۰۶ نفر بهصورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. دادهها با استفاده از مقیاس جرئتورزی سازگارانه و پرخاشگرانه، پرسشنامه سبکهای تفکر، و مقیاس عزت نفس روزنبرگ گردآوری شدند. سپس تحلیل مسیر مبتنی بر مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزارهای SPSS و AMOS انجام شد.
یافتهها. یافتهها نشان داد که سبکهای تفکر نوع اول و دوم بهطور معناداری با عزت نفس رابطه مثبت داشتند، در حالیکه سبک تفکر نوع سوم رابطهای منفی و غیرمعنادار با عزت نفس داشت. سبک تفکر نوع اول تأثیر مثبت و سبکهای دوم و سوم تأثیر منفی بر جرئتورزی سازگارانه و پرخاشگرانه نشان دادند. عزت نفس بهعنوان متغیر واسطه، نقش مهمی در این روابط داشت. مدل پژوهش توانست ۱۵ درصد از واریانس عزت نفس، ۱۷ درصد از واریانس جرئتورزی پرخاشگرانه و ۲۷ درصد از واریانس جرئتورزی سازگارانه را تبیین کند و برازش مناسبی داشت.
نتیجهگیری. این نتایج نشان میدهد که روابط میان سبکهای تفکر و انواع جرئتورزی، خطی یا یکبعدی نیستند و عزت نفس میتواند بهعنوان یک متغیر واسطهای مهم در این روابط ایفای نقش کند. بنابراین؛ تمرکز بر آموزش سبکهای مؤثر تفکر و تقویت عزت نفس میتواند به بهبود مهارتهای جرئتورزی سازگارانه و کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در دانشجویان کمک کند.